Czy obszar firmy i rodziny to dwa różne światy? Jak dbać o relacje, jeśli pracujemy razem i jesteśmy też rodziną, tak, by radzić sobie z emocjami, które zazwyczaj nie są dobrym doradcą? Jak kontrolować ton i wydźwięk rozmowy, który przecież w rodzinie ma raczej nieoficjalny charakter, podczas gdy w firmie wymaga pewnych formalnych ram? 

Tak naprawdę, aby skutecznie prowadzić biznes rodzinny, należy jedynie pamiętać o kilku istotnych kwestiach – mówi Małgorzata Rejmer z rodzinnej Kancelarii Finansowej LEX, która na co dzień zajmuje się̨ doradztwem biznesowym, finansowym i prawnym firm rodzinnych. Przede wszystkim trzeba oddzielać świat rodziny i firmy, a także nie poruszać tematów firmowych przy okazji rodzinnych spotkań. Rodzina jest rodziną, a firma firmą i w każdym środowisku warto wypracować odrębne zasady funkcjonowania.

Różne role

W myśl tej opinii, kwestie biznesowe omawia się na zebraniach, a nie przy rodzinnym obiedzie, co oczywiście nie zawsze jest łatwe i wymaga wypracowania. W życiu pełnimy różne role – w prywatnym jesteśmy rodzicami, dziećmi, dziadkami, czy mężem i żoną, a w tym zawodowym – partnerami, współpracownikami, czy szefami i podwładnymi – mówi Małgorzata Rejmer. I warto te role rozróżniać, a także ich nie mieszać, szczególnie jeśli decydujemy się na prowadzenie rodzinnego biznesu. W naszym przypadku Dawid, który w życiu prywatnym jest moim synem, w firmie jest już równorzędnym partnerem i ponosi odpowiedzialność za określone zadania, na które się umówiliśmy.

Oczywiście relacje rodzinne zawsze w jakimś sensie wpływają na relacje firmowe – tego nie da się sztucznie zatrzymać. Warto jednak wyciągać wnioski z poszczególnych sytuacji i rozwijać firmową relację w pewnym sensie równolegle do tej prywatnej – radzi ekspertka z Kancelarii LEX. Szczególnie ważne jest to, by oswajać emocje i wykazać się dystansem, który charakteryzuje środowiska zawodowe. Zatrudniamy przecież różnych ludzi, współpracujemy z partnerami, i to, że jesteśmy rodziną, nie jest szczególnie istotne. Ważniejsze staje się to, by każdy znał swoje zadania w firmie, każdy wiedział, co robi i zgodnie komunikował się z resztą zespołu. W firmie rodzinnej nie ma miejsca na półprywatne wycieczki słowne, a tym bardziej kłótnie – to po prostu wpływa negatywnie na poziom zmotywowania i poczucia bezpieczeństwa pozostałych pracowników, a co za tym idzie na zmniejszenie efektywności i wydajności całej firmy. 

Determinacja w działaniu

Nie ulega wątpliwości, co pokazują liczne przykłady, że firmy rodzinne potrafią być wyjątkowo elastyczne i gotowe do poświęceń na rzecz wspólnego przedsięwzięcia gospodarczego, szczególnie, jeśli myślą o biznesie rodzinnym w perspektywie wielu pokoleń. Firm tworzonych na pokolenia będzie coraz więcej, gdyż w Polsce funkcjonują już takie nowoczesne rozwiązania jak fundacja rodzinna, która pomaga zaprojektować biznes rodzinny na lata i zapewnia firmom swojego rodzaju nieśmiertelność – podkreśla Małgorzata Rejmer. Przedstawiciele środowiska firm rodzinnych zdają sobie sprawę, że dzięki swojej determinacji mogą przetrwać na rynku pomimo kryzysów, czy turbulencji. Rodzinność jest tutaj swoistą siłą napędową, która daje wyjątkową odporność.

No business talk at the dinner table

Rodzina rodziną, a firma firmą – warto zapamiętać to rozróżnienie. Relacje budujemy więc na różnych fundamentach, pracujemy nad trzymaniem emocji na wodzy i monitorujemy sytuację, gdy relacje się przenikają. Wyciągamy wnioski, rozmawiamy – ale nie o sprawach firmowych przy rodzinnym stole.

Tak naprawdę wszystkie relacje wymagają zaopiekowania, rozwijania, kształtowania – podsumowuje ekspertka. Obojętnie, czy są to relacje matka-syn, czy partner-partnerka w firmie.  Jeśli stosunki prywatne są udane – duża szansa, że rozwiniemy skrzydła również w biznesie. Oczywiście pod warunkiem, że zbudujemy nasze relacje w oparciu o solidne fundamenty złożone z lojalności i zaangażowania, swobodnej komunikacji, stabilności i długoterminowości. 

Właściwie rozwijane relacje rodzinne z jednej strony stanowią siłę napędową dla rozwoju firmy, ale równocześnie stwarzają wyzwania. Kluczem do sukcesu jest profesjonalne zarządzanie firmą, budowanie równowagi między lojalnością a obiektywizmem oraz skupienie się na kompetencjach przy obsadzaniu kluczowych stanowisk.