Wciąż jednak występują różnice między regionami – podczas gdy województwa śląskie i małopolskie mają najbardziej rozwiniętą infrastrukturę, w zachodniopomorskim i lubuskim sieć wciąż pozostaje rzadka. Tymczasem każde opóźnienie w modernizacji oznacza większe ryzyko awarii, które mogą paraliżować życie mieszkańców i szkodzić środowisku. Kluczowe staje się inwestowanie w inteligentne technologie, które zapewnią niezawodność dostaw i bezpieczeństwo wodociągów w obliczu rosnących wyzwań infrastrukturalnych.

Większe miasta, większe wyzwania

Rozrastające się polskie miasta stanowią coraz większe obciążenie dla systemów wodociągowych. Na koniec 2023 r. do sieci wodociągowej podłączonych było 85,8% budynków mieszkalnych, co oznacza wzrost o 0,5 p. proc. w porównaniu do roku poprzedniego. W miastach wskaźnik ten wynosił 88,4%, a na obszarach wiejskich 84,3%. Wzrost urbanizacji i gęstości zaludnienia w największych aglomeracjach oznacza konieczność modernizacji infrastruktury, aby zapewnić mieszkańcom niezawodny dostęp do wody pitnej i nie tylko.

Dane Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. (MPWiK) pokazują skalę problemu do listopada 2024 roku na terenie miasta podjęto 525 interwencji na sieci wodociągowej oraz 100 interwencji na sieci kanalizacyjnej. Każda taka usterka niesie ze sobą realne konsekwencje: od lokalnych utrudnień po zagrożenia dla środowiska naturalnego. Awarie nie są jednak wyłącznie problem Warszawy. Jak wynika z raportu NIK opublikowanego w styczniu 2025 roku, skontrolowane przedsiębiorstwa wodociągowe – z różnych części kraju – również mierzą się z różnymi wyzwaniami. Wiele przedsiębiorstw stosuje jedynie pasywne metody zarządzania awariami, polegające na usuwaniu usterek dopiero wtedy, gdy zostaną one zgłoszone lub ujawnią się na powierzchni. Brakuje aktywnego monitoringu strat wody, który pozwalałby na ich szybsze wykrywanie i ograniczanie. NIK podkreśla, że koszt wytworzenia 1 m³ utraconej wody wynosi średnio 55 groszy, co przekłada się na ponad 10% ceny wody sprzedawanej odbiorcom.  

Jak widać, awarie i niewydolność infrastruktury wodociągowej to ogólnokrajowy problem, który wymaga nie tylko doraźnych napraw, ale przede wszystkim systemowego podejścia do modernizacji i zarządzania siecią wodną w całej Polsce.

Na co dzień mało kto zastanawia się nad tym, jak działa infrastruktura, której nie widzimy gołym okiem, ponieważ mieści się pod ziemią, ale każda awaria to potencjalne ryzyko dla mieszkańców i gospodarki. W obliczu rosnącej urbanizacji i zmian klimatycznych kluczowe jest stosowanie nowoczesnych systemów zarządzania wodociągami, które zmniejszą liczbę usterek i zwiększą efektywność dostaw wody – mówi Piotr Serafin, ekspert ds. systemów instalacyjnych, Uponor (GF Building Flow Solutions).

Rosnące zużycie wody wymaga optymalizacji systemów

W 2023 r. polskie gospodarstwa domowe zużyły 1 296,4 hm³ wody, co oznacza wzrost o 9,8 hm³ (0,8%) w stosunku do 2022 r. Średnie zużycie wody na mieszkańca wzrosło do 34,4 m³ rocznie, zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich. Przy takich wynikach konieczna jest optymalizacji systemów dystrybucji i retencji wody, zwłaszcza że tradycyjne sieci wodociągowe w wielu miejscach wymagają pilnej modernizacji. Współczesne technologie, takie jak inteligentne systemy monitorowania, rurociągi z tworzyw o wydłużonej żywotności czy rozwiązania do zarządzania stratami wody, pozwalają na minimalizowanie ryzyka awarii i poprawę efektywności przesyłu wody.

Inwestowanie w nowoczesne technologie nie jest już opcją, ale koniecznością. Polska infrastruktura wodociągowa rozwija się, ale aby nadążyć za tempem urbanizacji i rosnącym zapotrzebowaniem na wodę, musimy myśleć przyszłościowo. Długoterminowe planowanie i wdrażanie zaawansowanych systemów to jedyny sposób na zapewnienie stabilnych dostaw wody dla kolejnych pokoleń – podsumowuje Piotr Serafin, ekspert ds. systemów instalacyjnych, Uponor (GF Building Flow Solutions).

Nadesłał: Uponor http://www.uponor.com/pl-pl/instalacje