Jednym z obowiązków pracodawcy wynikającym z Kodeksu pracy, m. in. z art. 94 k.p. jest prowadzenie systematycznych szkoleń pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z art. 2373 § 1 pracodawcy nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. ( z późn. zmianami) w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.2004 Nr 180, poz. 1860) szkolenie może być organizowane i prowadzone przez pracodawców lub, na ich zlecenie, przez jednostki organizacyjne uprawnione do prowadzenia działalności szkoleniowej w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. W myśl § 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p., pracodawca organizujący i prowadzący szkolenie oraz jednostka organizacyjna prowadząca działalność szkoleniową w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy zapewniają:

1) programy poszczególnych rodzajów szkolenia opracowane dla określonych grup stanowisk;

2) programy szkolenia instruktorów w zakresie metod prowadzenia instruktażu – w przypadku prowadzenia takiego szkolenia;

3) wykładowców i instruktorów posiadających zasób wiedzy, doświadczenie zawodowe i przygotowanie dydaktyczne zapewniające właściwą realizację programów szkolenia;

4) odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia działalności szkoleniowej;

5) wyposażenie dydaktyczne niezbędne do właściwej realizacji programów szkolenia;

6) właściwy przebieg szkolenia oraz prowadzenie dokumentacji w postaci programów szkolenia, dzienników zajęć, protokołów przebiegu egzaminów i rejestru wydanych zaświadczeń

Zaznajomienie pracownika z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy następuje w ramach szkolenia wstępnego ogólnego. Szkolenie to powinno zapoznać pracownika z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy uregulowanymi w kodeksie pracy, a także zakresu zasad i przepisów BHP obowiązujących w danym zakładzie pracy.

Instruktaż ogólny zaznajamia również pracowników z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku. Odbyciu instruktażu ogólnego podlegają nowo zatrudnieni pracownicy, studenci odbywający praktyki studenckie oraz uczniowie szkół zawodowych zatrudnieni w celu praktycznej nauki zawodu.

Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy lub osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniające właściwą realizację programu instruktażu. Ramowy program instruktażu ogólnego zawarty jest w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Czas trwania tego rodzaju szkolenia powinien wynosić minimum 3 godziny lekcyjne (każda po 45 minut). Odbycie instruktarzu stanowiskowego potwierdza pracownik na zaświadczeniu stanowiącym załącznik do rozporządzenia.

Po za instruktarzem ogólnym pracownik powinien przejść instruktaż stanowiskowy.

Instruktaż stanowiskowy zapewnia uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy, które występują na ich stanowiskach pracy, ryzykiem zawodowym, sposobami ochrony przez zagrożeniami jakie mogą powodować te czynniki. Instruktaż stanowiskowy przedstawia pracownikom również metody bezpiecznego wykonywania pracy na tych samych stanowiskach. Jest on przeprowadzany przed dopuszczeniem zatrudnianego pracownika do samodzielnego wykonywania pracy, bądź w przypadku jego przenoszenia na stanowisko robocze oraz inne, na którym występuje zagrożenie działania czynników szkodliwych. Instruktaż ten stosowany jest również przed dopuszczeniem do pracy zatrudniającego ucznia w celu odbycia praktyk zawodowych jak i studenta w celu odbycia studenckich praktyk.  Instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, jeżeli osoby te posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego

Instruktaż stanowiskowy zawsze kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności wykonywania przez pracownika pracy w sposób zgodny z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Czas trwania tego szkolenia wynosi minimum 3 lub 8 godzin lekcyjnych w zależności od stanowiska pracy przeznaczonego dla danego pracownika.

Odbycie instruktarzu ogólnego oraz stanowiskowego potwierdza pracownik na zaświadczeniu stanowiącym załącznik do rozporządzenia.

Oprócz szkolenia wstępnego pracodawca ma obowiązek prowadzenia szkolenia okresowego w zakresie bhp.

Szkolenie okresowe mają na celu zapoznanie pracowników z nowymi przepisami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto pozwalają pracownikom uzupełnić swoją wiedzę i umiejętności z zakresu bhp.

Obowiązek odbycia szkolenia okresowego mają:

• osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści;

• pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych;

• pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;

• pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby;

• pracownicy administracyjno-biurowi, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Częstotliwość szkoleń okresowy określa wspomniane rozporządzenie i jest ona następująca:

• nie rzadziej niż raz na 3 lata - szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, przeprowadza się je w formie instruktażu,

• nie rzadziej niż raz w roku – szkolenia okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, na których są wykonywane prace szczególnie niebezpieczne,

• nie rzadziej niż raz na 5 lat - szkolenie okresowe osób będących pracodawcami oraz innych osób kierujących pracownikami, w szczególności kierowników, mistrzów i brygadzistów; pracowników inżynieryjno-technicznych, w tym projektantów, konstruktorów maszyn i innych urządzeń technicznych, technologów i organizatorów produkcji, pracowników służby bezpieczeństwa i higieny pracy i innych osób wykonujących zadania tej służby; powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego

• nie rzadziej niż raz na 6 lat – szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowi, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego.

 Pierwsze szkolenie okresowe osób będących pracodawcami i innych osób kierujących pracownikami przeprowadza się do 6 miesięcy, a pozostałych - do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach.

Pracodawca ustala, po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami, częstotliwość i czas trwania szkolenia okresowego pracowników zatrudnionych na określonych stanowiskach, biorąc pod uwagę rodzaj i warunki wykonywania prac na tych stanowiskach.

Minimalny wymiar czasu szkolenia na stanowiskach robotniczych wynosi co najmniej 8 godzin zajęć. Jest to minimalny czas, który pozwala wykładowcom i instruktorom przy udziale uczestników omówić wszystkie niezbędne informacje.

Minimalny całkowity czas szkolenia okresowego pracownika biurowego wynosi 8 godzin po 45 minut.

 Szkolenie okresowe przeprowadza się w formie:

• kursu - trwa nie krócej niż 16 godzin lekcyjnych; składa się z zajęć teoretycznych i praktycznych,

• seminarium - obejmuje nie mniej niż pięć godzin lekcyjnych,

• samokształcenia kierowanego - odbywa się na podstawie materiałów przekazanych przez organizatora szkolenia, w szczególności przy zastosowaniu poczty, internetu, przy jednoczesnym zapewnieniu konsultacji z osobami spełniającymi wymagania dla wykładowców.

Szkolenie może być jedno albo kilkudniowe, np. dwa seminaria.

Główny Specjalista ds. BHP Robert Chrabąszcz

EKOL-BHP Firma Usługowo-Doradcza

Nadesłał: Szkolenia bhp {Śląskie, Sosnowiec, Katowice, Będzin, Dąbrowa Górnicza} szkolenia bhp usługi bhp http://www.ekol-bhp.pl