Firmy.net zaprezentował wnioski z szóstego badania polskich mikro- i małych firm w raporcie „Jak w Polsce prowadzi się własny biznes”. Oprócz analizy polityki dot. zatrudniania, zawiera on także m.in. ocenę przez przedsiębiorców drugiego półrocza 2015 roku i analizę ich planów na bieżące półrocze.

Zatrudnienie na fali wznoszącej

Rosnący trend w zatrudnianiu nowych pracowników przez małe firmy było widać już w II półroczu 2015 roku, kiedy to firmy minimalnie częściej decydowały się przyjmować ludzi (10,4 proc.), niż ich zwalniać (9,1 proc.). Najczęściej na zatrudnianie nowych pracowników decydowały się firmy budowlane i usługowe. Tendencja spadku zatrudnienia wystąpiła w branży przemysłowej i handlowej.

Tendencja wzrostu zatrudnienia odnotowana została w województwach: kujawsko-pomorskim (+15,8 proc.), świętokrzyskim (+13,2 proc.), podlaskim (+12,9 proc.), pomorskim (+11,7 proc.), lubuskim (+8 proc.) i śląskim (+2,9 proc.). Żadnych zmian nie zanotowano w województwach zachodniopomorskim oraz wielkopolskim. Tendencja spadkowa wystąpiła natomiast w przedsiębiorstwach funkcjonujących w województwach: łódzkim (-6,9 proc.), opolskim (-5,9 proc.), mazowieckim (-5,4 proc.), podkarpackim (-4,6 proc.), warmińsko-mazurskim (-3,4 proc.), lubelskim (-2,5 proc.), dolnośląskim (-0,9 proc.) i małopolskim (-0,8 proc.%).

Najlepiej od trzech lat

W trwającym właśnie półroczu plany dot. zwiększania zatrudnienia ma 13,3 proc. małych przedsiębiorców, a 9,9 proc. deklaruje, że będzie zwalniać. 76,4 proc. firm nie planuje ani przyjęć, ani zwolnień. Jest to najlepszy wynik od początku 2013 roku, kiedy to Instytut Badań i Analiz OSB oraz portal Firmy.net rozpoczęły realizację swojego badania polskich mikro- i małych firm.

Rys. 1 - Prognozowana zmiana wielkości zatrudnienia w I połowie 2016 r.  

Wzrosty zatrudnienia są oczekiwane we wszystkich województwach, oprócz świętokrzyskiego, gdzie prognozowana jest równowaga w zakresie zwiększania i spadku zatrudnienia. Tendencja spadkowa wystąpi jedynie w województwach warmińsko-mazurskim i podlaskim. Najwięcej nowych pracowników przyjmą firmy usługowe i handlowe. W firmach przemysłowych zatrudnienie spadnie.

Rys. 2 - Poziom zatrudnienia w firmach w II połowie 2016 r. według sektorów ekonomicznych

Tendencja wzrostu wystąpi w firmach mikro (1-9 pracowników) i małych (10-49 pracowników). Tendencja spadkowa będzie w firmach funkcjonujących jako jednoosobowe działalności gospodarcze.

Rys. 3 - Zmiany w poziomie zatrudnienia według wielkości firmy 

Co musi się zmienić, żeby małe firmy zaczęły zatrudniać więcej?

Firmy, które nie mają w planach zwiększania zatrudnienia, najczęściej jako powód takiego stanu rzeczy podają brak takiej potrzeby (34,6 proc.). Nieco mniejszy odsetek przedsiębiorców uważa, że barierą wzrostu zatrudnienia są zbyt wysokie koszty pracownicze (29,6 proc.) lub zła sytuacja finansowa firmy (15,9 proc.). W mniejszym stopniu przedsiębiorcy obawiają się zmienności prawa (7,1 proc.), problemów ze znalezieniem dobrze wykwalifikowanych pracowników (6,1 proc.) oraz przestojów i braku zleceń, spowodowanych sezonowością w poszczególnych branżach (4,9 proc.).

Przedsiębiorcy, deklarujący spadek zatrudnienia w bieżącym półroczu, za najczęstszy tego powód wskazywali obawę o wzrost kosztów pracowniczych w niedalekiej przyszłości (26 proc.) i trudną sytuację finansową firmy, która nie pozwala na zachowanie dotychczasowego poziomu zatrudnienia (25,2 proc.). Sezonowego spadku zamówień oraz konieczności przez to redukcji zatrudnienia obawia się co czwarty właściciel małej firmy.

Komentarz do wyników badania:

"Na wieść o zmianach w regulacjach prawnych i oskładkowaniu umów o dzieło i zleceń z początku 2015 r. nastąpiło zahamowanie rekrutacji w małych firmach. Poziom zatrudnienia pozostał na niezmienionym poziomie u prawie 80 proc. mikroprzedsiębiorców, a grupa firm zwalniających i zatrudniających zrównała się. Już w II połowie 2015 r. minimalnie więcej firm zdecydowało się powiększać zatrudnienie niż je redukować. Pomimo obaw o wciąż rosnące koszty prowadzenia działalności, w tym koszty pracownicze, co trzeci właściciel mikro- lub małej firmy wskazywał, że wzrost zatrudnienia to istotny czynnik wzmocnienia swojej pozycji konkurencyjnej na rynku. Stąd wzrostowe prognozy na bieżące półrocze” – komentuje Dariusz Śledź z Instytutu Badań i Analiz OSB.

Informacje o badaniu

Badanie nastrojów gospodarczych zostało przeprowadzone po raz szósty w grudniu 2015 r. z zastosowaniem techniki CAWI przez Instytut Badań i Analiz OSB. W badaniu wzięło udział 1096 przedstawicieli małych firm (46,1 proc. firm jednoosobowych, 47,3 proc. mikro firm, zatrudniających od 1 do 9 pracowników, oraz 6,7 proc. małych firm, zatrudniających od 10 do 49 osób), które są zarejestrowane w wyszukiwarce firm Firmy.net. Wśród ankietowanych większość zajmuje się działalnością usługową – 63 proc., 20,3 proc. – handlową, 10,7 proc. – budowlaną, 5,4 proc. – przemysłową, a 0,6 proc. działa w branży rolnej. Z uwagi na liczbę i strukturę respondentów wyniki badania mają charakter reprezentatywny.

Raport z pełnymi wynikami badań można pobrać pod tym adresem:

http://www.firmy.net/raporty/nastroje-gospodarcze-wsrod-malych-firm-w-grudniu-2015-r.html.