integracyjne (13%). Mało popularnym rozwiązaniem są dodatkowe dni urlopowe i dostęp do terapeutów i psychologów, które oferuje odpowiednio tylko 4% i 2% organizacji. Wciąż 38% firm nie proponuje żadnych możliwości wsparcia zdrowia psychicznego i walki ze stresem.
W szczególności dotyczy to mikrofirm – aż 85% z nich w ogóle nie wspiera pracowników w tym obszarze.

- W trzeci poniedziałek stycznia co roku przypada tzw. Blue Monday, czyli najbardziej depresyjny dzień w roku. Choć to określenie wprowadzone przez brytyjskiego psychologa budzi liczne kontrowersje i nie jest potwierdzone naukowo, to jednak warto potraktować je jako pretekst do rozmowy o problemie, jakim jest depresja, stres czy inne zaburzenia zachowania, na które cierpi coraz więcej Polaków. Jak wynika z danych ZUS, w 2023 roku lekarze w Polsce wystawili ponad 1,4 mln zaświadczeń lekarskich właśnie z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania. Pacjenci spędzili na takich zwolnieniach aż 26 mln dni, co wskazuje na ogromną skalę problemu. Dlatego pracodawcy, niezależnie od skali prowadzonego biznesu, powinni traktować dobrostan psychiczny swoich pracowników na równi
z fizycznym. Jak wskazują wyniki naszego raportu, znaczna część przedsiębiorców zdaje sobie z tego sprawę, ale nie zawsze narzędzia, które do tego wybierają, są wystarczające i adekwatne. Najczęściej ograniczają się do standardowych działań jak karty sportowe czy żywieniowe. Mało firm oferuje doraźną pomoc w postaci warsztatów radzenia sobie ze stresem czy dostępu do terapeuty. Takiego wsparcia nie należy traktować jako koszt, ale inwestycję w pracownika, a w efekcie w długoterminowy rozwój organizacji – mówi Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL.

Duży problem …

Rosnąca świadomość zdrowia psychicznego wśród Polaków przekłada się na coraz większą liczbę wizyt u terapeutów i lekarzy. Jak wynika z danych ogólnopolskiej sieci medycznej enel-med, w pierwszej połowie 2024 roku liczba konsultacji dorosłych Polaków u psychologów i psychiatrów była wyższa aż o 60% w porównaniu do tego samego okresu 2023 roku. Z pewnością dlatego już większość firm – 62% – uwzględnia w swoich strategiach HR obszar wsparcia dobrostanu psychicznego pracowników, wynika z raportu EFL „Jak odpoczywają przedsiębiorcy. Pod lupą”. Firmy robią to na różne sposoby. 38% oferuje karnety na siłownię i basen, 18% proponuje programy zdrowego żywienia, a 13% organizuje regularne spotkania integracyjne. 9% organizacji daje swoim pracownikom możliwość pracy zdalnej lub hybrydowej, podobny odsetek organizuje warsztaty dotyczące radzenia sobie ze stresem.

Mało popularnym rozwiązaniem są dodatkowe dni urlopowe (4%), a dostęp do terapeutów i psychologów oferuje tylko 2% organizacji.

W kontekście dobrostanu psychicznego psychologowie zwracają uwagę na dwa zjawiska – brak otwartości na temat zdrowia psychicznego w firmie oraz wzrost poziomy wypalenia zawodowego.

– Warto zauważyć, że wprowadzenie kultury otwartości na temat zdrowia psychicznego w organizacji ma potencjał, by przyczynić się do większej integracji zespołów, lepszego zrozumienia problemów emocjonalnych pracowników oraz obniżenia stygmatyzacji związanej z korzystaniem ze wsparcia psychologicznego. Z perspektywy psychologicznej jest to kluczowy element, który może wpłynąć na długoterminowy sukces każdej organizacji. Ponadto, w ostatnich latach coraz częściej obserwujemy wzrost poziomu wypalenia zawodowego oraz spadku zaangażowania wśród pracowników, szczególnie tych, którzy czują się zdeprecjonowani w swoich rolach. Zjawisko to, które objawia się uczuciem braku docenienia, zmęczenia i zniechęcenia do pracy, staje się poważnym problemem dla organizacji. Pracownicy, którzy nie czują się szanowani ani wspierani, mogą stracić motywację, co negatywnie wpływa na ich wydajność, a także na atmosferę w zespole. Budowanie środowiska pracy, które docenia każdego członka zespołu, dba o jego rozwój i zapewnia równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, może znacząco zmniejszyć ryzyko wypalenia – zwraca uwagę Sylwia Bartczak, psycholożka enel-med.

…w mikro skali

Z raportu EFL dowiadujemy się również, że wciąż więcej niż co trzecie przedsiębiorstwo (38%) nie proponuje żadnych możliwości wsparcia zdrowia psychicznego i walki ze stresem. Na takie wsparcie nie mają co liczyć pracownicy aż 85% mikrofirm. Lepiej jest w małych podmiotach (czyli zatrudniających od 10 do 49 osób), wśród których blisko połowa nie przewiduje żadnych form wsparcia załogi w obszarze zdrowia psychicznego (48%). W średnich przedsiębiorstwach (od 50 do 249 osób) niemal większość „coś” robi – tylko 4% wskazuje na brak działań.

Niezależnie od wielkości firmy TOP propozycji ogranicza się do kart sportowych, programów zdrowego odżywiania i spotkań integracyjnych, a mało która firma oferuje wsparcie specjalistów. W przypadku mikro nikt nie może na nie liczyć, wśród małych tylko 1%, a wśród średnich 4%.

- W większych organizacjach istnieje duża świadomość, że inwestowanie w zdrowie psychiczne
i fizyczne pracowników przekłada się na efektywność organizacyjną, zmniejszenie rotacji oraz poprawę zaangażowania zespołu. Takie działania jak programy wsparcia, szkolenia z zakresu zarządzania stresem czy elastyczne rozwiązania pracy są już standardem, choć nadal wymagajmy od pracodawców praktycznych narzędzi, a nie tylko wizerunkowego podejścia do tematu. W przypadku mniejszych firm sytuacja wygląda inaczej. Tu, często nawet pomimo świadomości problemu, wsparcie w zakresie dobrostanu jest znacznie rzadsze, a budżet na takie inicjatywy jest ograniczony. Niemniej jednak, inwestowanie w dobrostan pracowników, nawet na mniejszą skalę, jest możliwe i daje wymierne korzyści. Nawet proste działania, takie jak organizowanie spotkań z psychologiem online, programy zdrowotne czy promowanie zdrowych nawyków, mogą znacząco wpłynąć na samopoczucie zespołu
i zmniejszyć ryzyko wypalenia zawodowego – mówi Sylwia Bartczak.

***

Raport „Jak odpoczywają przedsiębiorcy. Pod lupą” jest czternastym opracowaniem z serii „Pod lupą” wydanym przez Europejski Fundusz Leasingowy S.A. w ramach autorskiego projektu „Europejski Fundusz Modernizacji Polskich Firm”. Badanie ilościowe „Pod lupą” zostało zrealizowane przez ICAN Institute na zlecenie EFL S.A. z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie firm MŚP z całego kraju. W sumie zrealizowano 600 wywiadów: 263 rozmowy z przedstawicielami mikro firm, 169 rozmów z przedstawicielami małych firm oraz 169 rozmów z przedstawicielami średnich firm. Przebadane firmy reprezentowały cztery branże: budownictwo, handel, produkcję, rolnictwo, transport i usługi. Przygotowane w ten sposób dane pozwalają analizować i opisywać na poziomie całej populacji firm w Polsce. Badanie wykonano metodą telefonicznych ankiet (CATI) w czerwcu i lipcu 2024 roku.

***

EFL S.A. powstał w 1991 roku, jako jedna z pierwszych firm leasingowych w Polsce. Od 2001 roku EFL jest częścią Grupy Crédit Agricole, co gwarantuje firmie finansową stabilność i bezpieczeństwo oraz pozwala korzystać z wiedzy i doświadczeń instytucji finansowej o międzynarodowym zasięgu. EFL konsekwentnie poszerza zakres rozwiązań dla biznesu.  W skład Grupy EFL wchodzą spółka flotowa Carefleet, spółka faktoringowa Eurofactor  oraz TRUCK CARE, która oferuje  kompleksowy wynajem pojazdów użytkowych stworzony z myślą o biznesie transportowym. W ramach Grupy EFL spółka oferuje szeroki pakiet produktów: leasing, pożyczkę, usługi flotowe, wynajem długoterminowy, ubezpieczenia i faktoring. Od 1991 roku EFL współpracuje z najbardziej liczącymi się producentami i dostawcami maszyn, urządzeń, pojazdów oraz innych środków trwałych. Firmę wyróżniono m.in.  Business Superbrands 2021, 2022 sześciokrotnie tytułem: Firmy Przyjaznej Klientowi i siedmiokrotnie Finansowej Marki Roku. Już ponad 397 tysięcy klientów wybrało EFL na swojego partnera w biznesie. Więcej na: www.efl.pl.