2015-02-09
Mali przedsiębiorcy nie spodziewają się znaczącej poprawy swojej sytuacji w trwającym półroczu. Szanse na rozwój widzą przede wszystkim w inwestowaniu w rozbudowę oferty i bardziej innowacyjne sposoby działania. To wnioski z badania Instytutu Badań i Analiz OSB oraz portalu Firmy.net.

Firmy.net zaprezentował wnioski z czwartego badania polskich mikro- i małych firm w raporcie „Jak w Polsce prowadzi się własny biznes”. Oprócz prognoz na pierwszą połowę 2015 roku, zawiera on także m.in. ocenę minionego półrocza przez przedsiębiorców.

Ostrożne prognozy na I połowę 2015 roku
Jako że optymistyczne rokowania sprzed pół roku nie sprawdziły się, obecnie przedsiębiorcy z dużą ostrożnością patrzą na trwające półrocze. Blisko połowa z nich (45 proc.) przewiduje, że sytuacja ogólna ich firm pozostanie bez zmian, wśród pozostałych przedsiębiorców nieznacznie częściej oczekiwana jest poprawa sytuacji niż pogorszenie.

Najwięcej optymizmu mają firmy z sektora usług i przemysłu. Gorsze nastroje panują wśród firm działających w handlu, rolnictwie i budownictwie, które częściej spodziewają się pogorszenia swojej sytuacji niż jej poprawy.

Coraz mniej firm chce konkurować ceną, stawiając na innowacje
Ponad połowa przedsiębiorców (61,6 proc.) oczekuje, że w nadchodzącym półroczu utrzyma taki sam poziom cen. W grupie pozostałych przedsiębiorców częściej przewiduje się jednak ich obniżenie (21,6 proc.) niż wzrost (16,8 proc.).

Strategia walki ceną nie jest jednak dominującym pomysłem na poprawę swojej sytuacji na rynku wśród małych firm, tym bardziej, że nie przyniosła ona oczekiwanych efektów w poprzednim półroczu. Większość z przedsiębiorców stawia na innowacyjność, co obejmuje wprowadzanie nowych usług/produktów do oferty lub udoskonalenie obecnych (48,2 proc.), wykorzystanie nowych form promocji i reklamy (40,1 proc.), zastosowanie nowych metod produkcji (26,4 proc.), czy poszukiwanie nowych lokalizacji i rynków zbytu (25,7 proc.). Są to metody budowania konkurencyjności sprawdzone już w poprzednim półroczu przez firmy, który osiągnęły poprawę wskaźników.

Jednocześnie co trzeci przedsiębiorca uważa, że bez dodatkowych środków finansowych (dotacje, kredyty dla firm itp.) oraz bez obniżenia poziomu cen dzięki niższym kosztom nie będzie możliwa poprawa konkurencyjności w 2015 roku.

Sprzedaż lekko w dół w Polsce i w górę na świecie
Pomimo wielu pomysłów na zwiększenie sprzedaży, firmy nie spodziewają się znaczącej poprawy w tym aspekcie w najbliższym czasie. Blisko połowa przedsiębiorców (46,4 proc.) przewiduje, że w I połowie 2015 r. poziom sprzedaży ich towarów i usług pozostanie bez zmian. Wśród pozostałych firm więcej spodziewa się spadku popytu (27,2 proc.) niż jego wzrostu (26,4 proc.).

Znacznie lepiej będą sobie radzili przedsiębiorcy działający na rynkach zagranicznych. Chociaż większość z nich spodziewa się utrzymania sprzedaży na tym samym poziomie (57,8 proc.), to w grupie pozostałych znacznie częściej (28,9 proc.) spodziewany jest wzrost sprzedaży niż jej obniżenie (13,4 proc.). Jedynym sektorem, gdzie nie będzie tendencji wzrostu sprzedaży za granicą, jest rolnictwo. Przyczyn trudności należy poszukiwać nie tylko w cykliczności zbiorów, lecz również w ograniczeniach wymiany handlowej na wschodniej granicy Polski.

Pomimo trudności finansowych, małe firmy zwiększą zatrudnienie
Blisko połowa przedsiębiorców oczekuje, że sytuacja finansowa ich firm pozostanie bez zmian (42,8 proc.), natomiast pozostałe częściej oczekują jej pogorszenia (26,7 proc.) niż poprawy (30,5 proc.).

Dodatkowo niekorzystne decyzje rządu w sprawie wzrostów kosztów prowadzenia działalności i zmian w kodeksie pracy wpłyną niestety na dalsze pogarszanie się sytuacji finansowej. Najtrudniej będą miały firmy działające w sektorze przemysłu i budownictwa.

Ze względu na te dość pesymistyczne oczekiwania względem swojej sytuacji finansowej, większość przedsiębiorców (82,8 proc.) nie planuje zwiększania zatrudnienia. Jednak w grupie pozostałych częściej planowane jest zwiększenie liczby osób pracujących (11,3 proc.) niż jej zmniejszenie (5,9 proc.).

Jedynie w sektorze rolnictwa przewidywana jest tendencja obniżania poziomu zatrudnienia, choć może ona mieć charakter sezonowy.

Komentarz do badania - dr Dariusz Śledź z Instytutu Badań i Analiz, Grupa OSB:

„Trudno się dziwić przedsiębiorcom, że stosunkowo mało optymistycznie patrzą w przyszłość. Z jednej strony mamy zagrożenia wynikające z tego, co się dzieje za naszą wschodnią granicą - zaostrzający się konflikt na Ukrainie i konsekwencje tych wydarzeń, czyli bardzo złe stosunki polityczno-gospodarcze z Rosją. Z drugiej strony wewnętrzne niepokoje i niezadowolenie poszczególnych grup pracowniczych w Polsce i mało konsekwentne, a tym samym kosztowne dla budżetu państwa, decyzje strony rządowej.

Cieszyć się jednak należy z faktu, że przedsiębiorcy zmieniają swoje podejście do konkurowania na rynku – odejście od strategii walki cenowej na rzecz wzrostu innowacyjności swoich produktów czy usług, jest bardzo obiecujące w kontekście perspektywy finansowej 2014-2020, gdzie wiele środków finansowych dla przedsiębiorców będzie właśnie skierowanych na wzrost innowacyjności.”

Informacje o badaniu
Badanie nastrojów gospodarczych zostało przeprowadzone po raz czwarty w grudniu 2014 r. z zastosowaniem techniki CAWI przez Instytut Badań i Analiz OSB. W badaniu wzięło udział 1575 przedstawicieli małych firm (49,9 proc. firm jednoosobowych, 45 proc. mikro firm, zatrudniających od 1 do 9 pracowników, oraz 5,2 proc. małych firm, zatrudniających od 10 do 49 osób), które są zarejestrowane w wyszukiwarce firm Firmy.net. Wśród ankietowanych większość zajmuje się działalnością usługową (64,4 proc.), 9,5 proc. – budowlaną, 5,2 proc. – przemysłowo-produkcyjną, 20,2 proc. – handlową, a ok. 0,7 proc. działa w branży rolnej. Z uwagi na liczbę i strukturę respondentów wyniki badania mają charakter reprezentatywny.

Raport z pełnymi wynikami badań można pobrać pod adresem: http://www.firmy.net/raporty/nastroje-gospodarcze-wsrod-malych-firm-w-grudniu-2014-r.html.

Nadesłał: PRS