Jak wynika z raportu GUS „Kobiety i mężczyźni na rynku pracy" kobiety dominują w 10 z 19 branż gospodarki narodowej. Największy, około 80 proc. udział kobiet można zauważyć w opiece zdrowotnej i pomocy społecznej, a także edukacji. Do pozostałych sektorów, w których przeważają panie, należą:

• zakwaterowanie i gastronomia,
• pozostała działalność usługowa,
• działalność finansowa i ubezpieczenia,
• działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją,
• handel i naprawa pojazdów samochodowych,
• obsługa rynku nieruchomości,
• administracja publiczna i obrona narodowa,
• działalność profesjonalna, naukowa i techniczna.

Jak powinna wyglądać medycyna pracy w firmach z przewagą kobiet?

Zgodnie z przepisami w ramach medycyny pracy każdy pracownik powinien mieć zapewniony stały dostęp do profilaktyki medycznej pozwalającej na utrzymanie go w dobrym zdrowiu. Biorąc pod uwagę, że korzystanie ze świadczeń NFZ wiąże się z długim czasem oczekiwania na wizytę u lekarza specjalisty, pracodawcy chętnie kupują grupowe ubezpieczenia zdrowotne, które zapewniają szybki dostęp do świadczeń. Co więcej, ubezpieczyciele pozwalają na daleko idącą personalizację zakresu ubezpieczenia, np. za pomocą pracowniczych programów profilaktycznych.

- Jednak dostosowanie świadczeń do specyfiki działalności firmy to nie wszystko, trzeba również brać pod uwagę wiek i płeć zatrudnionych. Pracodawcy działający w branżach, w których przeważają kobiety, powinni zadbać o zapewnienie im odpowiedniej profilaktyki onkologicznej i neurologicznej. Warto też pamiętać, że kobiety już nawet w młodym wieku narażone są na osteoporozę oraz różnego rodzaju schorzenia o podłożu hormonalnym - zauważa Xenia Kruszewska, Dyrektor Działu Ubezpieczeń Zdrowotnych w SALTUS Ubezpieczenia.

Czynniki obecne w miejscu pracy czy wynikające z jej charakteru też muszą być brane pod uwagę. W związku z tym poniżej wyjaśniamy pokrótce, na jakie choroby narażeni są pracownicy w 3 branżach, w których przeważają kobiety:

• Opieka zdrowotna i pomoc społeczna

Osoby zatrudnione w tym sektorze narażone są na kilkanaście różnych chorób zawodowych. Najczęściej borykają się z chorobami zakaźnymi lub pasożytniczymi, ale wiele z nich ma również problemy z układem ruchu lub obwodowym układem nerwowym. O ile zapadnięciu na choroby zakaźne bądź pasożytnicze nie można zapobiec dzięki świadczeniom profilaktycznym, o tyle wadom postawy i problemom z układem nerwowym już tak. Pracownicy tego sektora powinni zatem mieć dostęp do regularnych konsultacji i badań ortopedycznych i neurologicznych.

• Edukacja

Nauczycielki i nauczyciele są jedną z grup o najwyższej zapadalności na choroby zawodowe. Od lat stanowią grupę o podwyższonym ryzyku występowania chorób narządów głosu i słuchu. Powinni mieć stały dostęp do profilaktyki otolaryngologicznej oraz chorób układu oddechowego. - Każde wykrycie schorzenia na wczesnym etapie jego rozwoju daje większe szanse na jego zwalczenie i powrót do zdrowia. Dlatego nauczycielki i nauczyciele, zwłaszcza ci z długim stażem pracy, powinni przynajmniej raz w roku poddać się rzetelnej kontroli laryngologicznej. Fakt ten powinni mieć również na uwadze zarządcy szkół i starać się zapewnić im dostęp do tych świadczeń w ramach medycyny pracy - dodaje Xenia Kruszewska z SALTUS Ubezpieczenia.

• Zakwaterowanie i gastronomia

Osoby pracujące w tej branży są przede wszystkim narażone na ryzyko nabytych wad postawy oraz schorzenia układu oddechowego. Wśród chorób zawodowych, na które zapadają pracujący w tym sektorze, wymieniane są m.in. astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa oraz przewlekłe choroby układu ruchu. Dlatego pracodawcy powinni szczególną uwagę zwracać na zapewnienie im stałego dostępu do konsultacji i badań pulmonologicznych i alergicznych, a także regularnych wizyt u ortopedy.

Kobiety bardziej narażone na uciążliwość pracy

Oprócz ryzyk zdrowotnych charakterystycznych dla poszczególnych branżach trzeba też zauważyć, że kobiety są bardziej od mężczyzn narażone na negatywny wpływ uciążliwości pracy. To jedyny rodzaj zagrożenia w warunkach pracy dotyczący częściej kobiet niż mężczyzn[1].

- Uciążliwość pracy w równym stopniu co inne czynniki wpływa negatywnie na zdrowie pracowników. Pracodawcy muszą pamiętać, że zapewnienie skutecznej profilaktyki w ramach medycyny pracy, ma pozytywny wpływ nie tylko na samopoczucie pracowników, ale przekłada się też na efektywność przedsiębiorstwa. Dzięki regularnym badaniom i kontrolom lekarskim zmniejsza się bowiem prawdopodobieństwo długotrwałych absencji chorobowych - wskazuje Xenia Kruszewska z SALTUS Ubezpieczenia.

[1] Kobiety i mężczyźni na rynku pracy, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2018.